متن شعر و اشعار شب عاشورا، سخنان امام حسین، سخنان حضرت زینب بهمراه صوت سبک و گریز اشعار

گریزعاشورا امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان
قتلگاه امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان
عصر عاشورا، شام غریبان و اسارت کاروان امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

شاعروحید قاسمی

قالبمثنوی

سبک پیشنهادیروضه,واحد

زبانفارسی

0

6

یک لحظه خلوت کرده‌ای مشغول قرآنی

یک لحظه مشغول سخن در جمع یارانی

گاهی بفکر کندن خار بیابانی

گاهی هم از دلشوره‌ی زینب پریشانی

امشب شب سختی‌ست؛ امشب در دلت غوغاست

گاهی می‌آید نغمه‌ی لبیک یارانت

گاهی می‌آید گریه‌ی زن‌ها و طفلانت

گاهی صدای اصغرت کرده پریشانت

امشب غم عالم نشسته در دل و جانت

امشب شب سختی‌ست آری امشب عاشوراست

بر شانه‌ی بابا رقیه می‌گذارد سر

خوابد علی اصغر در آغوش علی اکبر

خوابیده‌اند آرام اهل بیت پیغمبر

زیرا که بیدارست چشم ساقی لشگر

تا کی چنین آرامشی در کربلا برپاست؟

فردا به پا خواهد شد اینجا محشر کبرا

فردا شود صحرا زخون عاشقان دریا

فردا حسین است و خودش، تنهاترین تنها

بی لشگر و بی اکبر و بی یار و بی سقا

فردا صدای العطش تا عالم بالاست

یک دم به‌روی خاک افتد دست سقایش

یک دم حسین است و جوان ارباً اربایش

فکر حرم لرزه می‌اندازد به اعضایش

ای کاش برخیزد فقط عباس از جایش

آری حسین است این عزیز حضرت زهراست

نازل شده گویا دوباره سوره‌ی زلزال

برگشته دیگر ذوالجناح از دشت خونین یال

افتاده جسم چاک چاکی در دل گودال

سر می‌بُرند و یک زن اینجا می‌رود از حال

از سینه‌اش برخیز ملعون! مادرش اینجاست

بالای تل از هوش رفته، خواهر افتاده

آتش به مو و معجر یک دختر افتاده

دیدند یک انگشت بی انگشتر افتاده

زیر سم اسبان دشمن پیکر افتاده

یک پیرزن می‌گفت سر هم در تنور ماست

پایان نیابد ظهر فردا ماجرا باقی‌ست

آتش به جان خیمه‌ی آل عبا باقی‌ست

هم رفتن سرها به روی نیزه ها باقی‌ست

هم کوچه و بازار... هم شام بلا باقی‌ست

زین پس شروع کربلای زینب کبری‌ست...

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریزعاشورا امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان
تاسوعا (شهادت) حضرت اباالفضل العباس (علیه السلام)
قتلگاه امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان
عصر عاشورا، شام غریبان و اسارت کاروان امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

0

5

امشب سپاه حق و باطل صف کشیدند

یک دسته حق، یک دسته باطل برگزیدند

در انتظار صبح فردا می‌خروشند

یک دسته جان، یک دسته جانان می‌فروشند

یک دسته راه نار را در پیش دارند

یک دسته عشق یار را با خویش دارند

امشب حسینیون نمی‌گنجند در پوست

فردا بُوَد معراجشان از دوست تا دوست

امشب بلا جویان عاشق در نمازند

فردا به نوک نیزه سرها سرفرازند

امشب دهد آل علی را پاس، عباس

فردا کنند اهل حرم عباس، عباس

امشب عدو دارد هراس از خشم عباس

فردا به میدان خون رود از چشم عباس

امشب شود از شرمِ سقا آب، دریا

فردا شود از اشک او سیراب، دریا

امشب شود وقف ولایت هستِ عباس

فردا جدا گردد ز پیکر دست عباس

امشب به جای آب، سقا اشک دارد

فردا نه دست و نه عَلَم نه مشک دارد

امشب شب است و نغمه‌ی قرآن اکبر

فردا عطش بازی کند با جان اکبر

امشب علی دور پدر گردد هماره

فردا بُوَد زخمش به پیکر بی شماره

امشب فلک بازی کند با جان لیلا

فردا شود نقش زمین قرآن لیلا

امشب علی اصغر کند شب زنده داری

فردا شود خونش ز حلق تشنه جاری

امشب سکینه چون کبوتر می‌زند بال

فردا زیارت‌نامه می‌خواند به گودال

امشب شب است و زینب و اشک شبانه

فردا بگیرد اجر خود از تازیانه

امشب چو گل زینب گریبان را دریده

فردا شود زوارِ رگ‌های بریده

امشب سرشک از چشم پیغمبر روان است

فردا سر فرزند زهرا بر سنان است

امشب حسین است و شب و چشم ترِ او

فردا زند فواره خون از حنجر او

ای کاش امشب آسمان از ره بماند

مه جای نور از دیده با ما خون فشاند

ای کاش خورشید از افق بیرون نیاید

تا جانب گودال، شمر دون نیاید

ای کاش عمر آسمان پایان پذیرد

تا خیمه‌های فاطمه آتش نگیرد

ای اسب‌ها! خون جای اشک از دیده بارید

فردا مبادا روی قرآن پا گذارید

ای سنگ دشمن! نشکنی آیینه‌اش را

ای نیزه! نشکافی به مقتل سینه‌اش را

ای اشک! امشب مونس چشم ترش باش

ای فاطمه! فردا تو بالای سرش باش

ای جان عالم! بال زن از تن برون شو

ای چشم "میثم"! گریه کن دریای خون شو

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریزعاشورا امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان
تاسوعا (شهادت) حضرت اباالفضل العباس (علیه السلام)
شهادت حضرت علی اکبر (علیه السلام)
شهادت حضرت علی اصغر (علیه السلام)
قتلگاه امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان
عصر عاشورا، شام غریبان و اسارت کاروان امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

0

6

امشب اندر کربلا شور است و واویلا عیان

از غم نور دو چشم پادشاه انس و جان

خامس آل عبا با مرگ امشب هم رکاب

زاده مروان دون فردا به نصرت هم عنان

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

0

11

ای دل به عزا راست کن آهنگ فغان را

کامشب شب قتل است

ای دیده فرو ریز به رخ اشک روان را

کامشب شب قتل است

تار نفست بگسلد ای سینه خروشی

تا چند خموشی

قانون نوائی بده ای نطق زبان را

کامشب شب قتل است

ای دیده بخت ار چه ندیدم کم و بسیار

خود چشم تو بیدار

شرمی کن و از سر بنه این خواب گران است

کامشب شب قتل است

ای مرغ فغان بر چمن قدس گذر کن

وز مهر خبر کن

جبریل امین طایر قدسی طیران را

کامشب شب قتل است

فارغ نبود بخت جوان و خرد پیر

از ناله شبگیر

یعنی که عزا فرض بود پیر و جوان را

کامشب شب قتل است

از شرم رخ صاحب ششمیر دو پیکر

در قلب دو لشکر

جنگ است به خون ریزی خود تیغ و سنان را

کامشب شب قتل است

در مندل ترکش ز غم اصغر بی شیر

شد چله نشین تیر

هم پیچ و خم غصه چو زه کرد کمان را

کامشب شب قتل است

از نصرت اعدا و شکست غم دین هم

شد پشت فلک خم

دل تنگ تر از چشم زره کرده یلان را

کامشب شب قتل است

اجرام فلک را که به اعدا سر یاری است

بس ذلت و خواری است

بر ماه رسد پرده دری دست کتان را

کامشب شب قتل است

از سنبل حوران ارم بضعه خاتم

چون مجلس ماتم

پوشیده سیه ساحت فردوس جنان را

کامشب شب قتل است

تا عربده شوخی و مستی شودش کم

مشاطه ماتم

از نیل عزا سرمه دهد چشم بتان را

کامشب شب قتل است

چون نیست سنگین دلی چرخه دولاب

در چشم فلک آب

یا ساقی کوثر مددی تشنه لبان را

کامشب شب قتل است

یغما به دعا ختم کن این قصه دراز است

چون وقت نیاز است

توفیق دهد ختم عزا سینه زنان را

کامشب شب قتل است

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

0

5

شاه دین گفت به رحمت همه اصحاب صفا را

فارغ از بیعت خود می کنم این لحظه شما را

همه گفتند که دست از تو نداریم خدا را

پیش ما رسم شکستن نبود عهد وفا را

***الله الله تو فراموش مکن صحبت ما را

آنکه در راه ولای تو سر و جان نسپارد

جان به سختی ندهد دل به شهادت نگذارد

گوی دولت نبرد، جام سعادت نگمارد

قیمت عشق نداند، قدم صدق ندارد

***سست عهدی که تحمل نکند بار جفا را

گردن طوع به سحر از در اعجاز نپیچم

روی دل از سر کوی تو سرافراز نپیچم

سر به خواری زجفا از در اغراز نپیچم

گر سرم می رود از عهد تو سر باز نپیچم

***تا بگویند پس از من که به سر برد وفا را

کی دهم خاک سر کوی تو با افسر شاهی

چون دهد دل به تبرای تو از صدق گواهی

رای بر مهر تو دارم به همه روی سیاهی

گر مخیر بکنندم به قیامت که چه خواهی

***دوست ما را و همه نعمت فردوس شما را

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

0

7

***آشوب بهم برزده ذرات جهان را

کامشب شب قتل است

هنگامه حشر است زمین را و زمان را

کامشب شب قتل است

با آنکه در این منظره کآن طارم علوی است

و از رنج نشان نیست

***آورده ببین دیده کیوان یرقان را

کامشب شب قتل است

برجیس که آمد ز ازل قاضی مطلق

زین فتوی ناحق

***بیم است که تبدیل کند نام و نشان را

کامشب شب قتل است

در پهنه میدان فلک فارس بهرام

چون ترک عدوکام

***بر فرق زند پنجه نیروی و توان را

کامشب شب قتل است

رسم است به هنگام سحر خنده خورشید

از شرم نخندید

***یا ظلمتش از قیر برآکنده دهان را

کامشب شب قتل است

ناهید که در بزم شهود آمده با چنگ

بربط زده بر سنگ

***و از پرده دل ره زده آهنگ فغان را

کامشب شب قتل است

تیر آنکه به طومار نهد دفتر کیهان

ز آن دست پریشان

***کز بهت تمیزی نکند سود و زیان را

کامشب شب قتل است

مه را که جهان گر همه پرماتم و شور است

او را شب سور است

***بر کرده به تن کسوت ماتم زدگان را

کامشب شب قتل است

زیر و زبر چرخ و زمین و آنچه در او هست

یکباره شد از دست

***امکان تمکن چه مکین را چه مکان را

کامشب شب قتل است

در سینه و چشم آتش آه اشک جگرگون

چه عالی و چه دون

***از ماهی و مه در گذرد پیر و جوان را

کامشب شب قتل است

ترسم که ز اشراق تو تا روز قیامت

خورشید امامت

***غارب شود ای صبح نگهدار عنان را

کامشب شب قتل است

گفتم به فلک منطقه برج دو پیکر

هست از پی زیور

***گفتا نه پی نظم عزا بسته میان را

کامشب شب قتل است

اجرام فلک را که به اعدا سر یاری است

بس ذلت وخواری است

***بر ماه رسد پرده دری دست کتان را

کامشب شب قتل است

شاید که نگردد شب امید فلک روز

ای آه فلک سوز

***بر خیز که آتش زنم این تخت روان را

کامشب شب قتل است

ای دیده بخت ار چه ندیدم کم و بسیار

خود چشم تو بیدار

***شرمی کن و از سر بنه این خواب گران است

کامشب شب قتل است

تن خانه اندوه چه ویران و چه آباد

چه بنده چه آزاد

***دل جایگه درد چه پیدا چه نهان را

کامشب شب قتل است

پوشیده و پیداست در این صبح سیه روز

بس شام غم افروز

***ای مرغ سحر خیز فروبند زبان را

کامشب شب قتل است

ای جسم گران جان من ای جان سبکبار

زی پهنه پیکار

***در تاز و مهیای فدا شو تن و جان را

کامشب شب قتل است

در معرکه راندن نتوانی به جدل خون

ز اشک جگرگون

***سیل سیه انگیز کران تا به کران را

کامشب شب قتل است

کار دو جهان بود اگر افزود و اگر کاست

از دولت و دین راست

***آوخ که خلل خاست هم این را و هم آن را

کامشب شب قتل است

سردار بست اسلحه بالای خمیده

وین آه کشیده

***مردانه به چالش بکش این تیغ و سنان را

کامشب شب قتل است

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

0

11

چون نهفت از خجلت سلطان دین

چهره ی زرد آفتاب اندر زمین

بی تحاشا خسرو روز از سریر

خویشتن افکند در دریای قیر

خور چو نور دین احمد شد نهان

همچو کیش اهرمن شب شد عیان

بیضه اسپید بیضا رخ نهفت

شب چو زاغی بر سر آن بیضه خفت

آمد از پرده برون دیوانه وش

پای تا سر عور بانوی حبش

جامه نیلی کرد زال روزگار

مو گشود از غم عروس زنگبار

گرد آورد آن شهنشاه سترگ

جمله ی اصحاب از خورد و بزرگ

از برادر وز برادر زادگان

هم ز فرزندان و یاران جملگان

گفت با ایشان که ای آزادگان

ای همه از طینت ما زادگان

ای همه از خاک علیین پاک

ای همه در خاک مهر تابناک

بیعت خود از شما برداشتم

من شما را با شما بگذاشتم

این شب تار است و دشت بیکران

راهها پیدا به اطراف جهان

دشمنان در خواب ظلمت پرده دار

راههای روشن اندر هر کنار

هر یکی از گوشه ای بیرون روید

فارغ از توفان این عمان شوید

با من اینان را سر کار است و بس

چونکه من هستم نجویند هیچکس

بهر من این آسیا در گردش است

بهر من این سیل اندر جنبش است

زود بگریزید از این سیل مهول

تا نه بگرفته ست عالم عرض و طول

زود از این سرگشته صرصر وارهید

رخت از این خونخواریم بیرون کشید

چونکه جانبازان میدان وفا

این شنیدند از شه ملک صفا

جمله یکبار آمدند اندر خروش

لجه ی دریای عشق آمد بجوش

جمله گفتند ای خلیفه کردگار

ای جمال حق ز رویت آشکار

ای تورا رخ مظهر نور جمال

گردش چشم تو آثار جلال

ای پناه خلق یعسوب عرب

ای اسیر کرب کشف هر کرب

ما همه جسمیم و جان ما تویی

ما همه لفظیم و آن معنی تویی

جسم بیجان چیست مرداری عفن

زود زود از خانه اش بیرون فکن

جسم خوش باشد فدای جان شود

از برای جان خود قربان شود

جسم اگر قربان شود در راه جان

عیسی آسا می رود تا آسمان

نور او از نور مه افزون شود

مه چه باشد من ندانم چون شود

ورنه چون گردد جدا از نور جان

ماند اندر خاک ظلمانی نهان

جان اگر گفتم تورا معذور دار

عنکبوتی می کند بازش شکار

عنبکوتی گردد عنقا می تند

وز لعاب خویش دامی افکند

عنکبوتم تار و من این لفظها

ای تو آن سیمرغ قاف اجتبا

جان جانی و تو هم جانان تویی

بلکه جان جان و جان جان تویی

تا قیامت گر بگویم جان جان

راستی هستی تو بالاتر از آن

جسم و جان ما فدای جان تو

هرچه باشد جز یکی قربان تو

گفت آن یک گر جهان بودی مدام

بودمی من زنده تا روز قیام

کشته گشتن در رهت خوشتر بدی

زان حیات جاودان سرمدی

وان دگر گفتا اگر بودی هزار

کشتن و پس زنده گشتن زار زار

می خریدم در رهت ای شاه جان

نیست جز یک کشتن و باغ جنان

گفت آن دیگر ز جان محبوب تر

یا از این پوسیده پیکر خوبتر

گر مرا بودی همی کردم نثار

نزد سم اسب تو ای شهریار

چارمین گفتا که من گردم جدا

از تو و بنشینم اندر راهها

چشم اندر رهگذار کاروان

تا خبر گیرم ز تو از این و آن

بر سر من آن زمان صد خاک باد

گوش من کر سینه ی من چاک باد

زین نمط هریک سخن پرداختند

عرش و کرسی را به رقص انداختند

چون شنید این آن شه لاهوت خو

گفتشان فالان یا قوم انظروا

انظروا ما بین ذین الا صبعین

وابصروا ما لا رأی قلب و عین

من نمی دانم چه دیدند از میان

آنچه هرگز درنیاید در بیان

آنکه ایشان را ز خود بیخود نمود

آنکه باید آمد و خود را ربود

بار جسم و جان ز خود انداختند

رخش همت سوی گردون تاختند

جسم ناسوتی همه انوار شد

ماهی از هامون به دریا یار شد

بال افشاندند و از خود ریختند

قسط هر عنصر به آن آمیختند

دام دونان سوی دونان باز شد

پیش از انجامشان آغاز شد

پای کوبان آن یکی افشاند دست

دست افشان آن یکی از جای جست

تا ثریا این کله انداختی

قد به گردون آن یکی افراختی

چشمهاشان جمله بر راه سحر

تا برآرد کی ز خاور مهر سر

گوشهاشان جمله بر بانگ خروس

تا کی آید از پیش آوای کوس

تیغها بر کف کفنهاشان به دوش

سینه ها در جوش و دلها در خروش

چون دمیدن صبحدم آغاز کرد

روزگار آهنگ ماتم ساز کرد

لیلی شب بند پیراهن گسیخت

عقد زیور سربسر بر خاک ریخت

معجر کحلی فکند از سر بخاک

تا به دامن هم گریبان کرد چاک

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریز

شاعرحاج ملا احمد بن محمد مهدی فاضل نراقی (صفایی)

قالبمثنوی

سبک پیشنهادیمدح و مرثیه

زبانفارسی

0

12

گر از این واقعه اشکت ز بصر می گذرد

قدر این قطره ز دریای گهر می گذرد

می دهد آهت از این غم به شبستان لحد

نور شمعی که زخورشید و قمر می گذرد

آه از آن شب که حسین گفت به یاران فردا

هر که دارد سر تسلیم ز سر می گذرد

«چون صدف مُهر خموشی بگذارید به لب»

از شما ورنه در فیض خبر می گذرد

از دلیران ظفر پیشه در این دشت وصال

تیر باران بلا همچو مطر می گذرد

تاج زیبای شفاعت نهد ای قوم به سر

از شما هر که چو من از سر و زر می گذرد

این مکانیست که از حلق علی اصغر من

از کماندار قضا تیر قدر می گذرد

«جگر شیر نداری سفر عشق مکن»

«سبزه ی تیغ در این ره ز کمر می گذرد»

«دل دشمن به تهی برگی من می سوزد»

«برق از این مزرعه با دیده ی تر می گذرد»

زینب از حرف جگر سوز برادر می گفت

«چاردیوار مرا آب ز سر می گذرد»

اُف به دنیا که دل آزرده از او بادل خون

قرّة العین نبی تشنه جگر می گذرد

هر شهیدی دم تسلیم به آن شه می گفت

جان نثار تو چه با فتح و ظفر می گذرد

سرِ خود دید چو بر دامن آن شه حُرّ گفت

«رشته چون بی گره افتد زگهر می گذرد»

آخرین گفته ی نور دل لیلا این بود

«پای بر عرش نهد هر که زسر می گذرد»

مستمع باش «وفایی» که پی ذکر حسین

«سخن صائب پاکیزه گهر می گذرد»

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریز

شاعرملا فتح‌الله وفایی شوشتری

قالبغزل

سبک پیشنهادیروضه

زبانفارسی

0

10

فردا به زمین افتد از سر همه افسرها

افسر چه بود کز تن ریزد به زمین سرها

از جیب قضا دستی پیدا شده بگشاید

بر روی بنی احمد از فتنه بسی درها

مرغان حرم را چرخ گسترد چنان دامی

کاندر قفسش ریزند شاهین و هما پرها

از برج جفا نجمی امشب به نحوست رست

کز شومی آن فردا غارب شود اخترها

زین شام سیه کوکب یک جمره کین سرزد

کز حدتش اژدرسا سوزد همه آذرها

از دور فلک برخاست در بزم غم آن ساقی

کز خون گلو انباشت تا لب همه ساغرها

بی پرده و بی پروا بی پرسش و بی پرهیز

خون پسران ریزند در دامن مادرها

ز آن غایله خواهد خاست شوری که جهان آشوب

ز آن حادثه آید راست در ماریه محشرها

در خون خطا خسبند از پا همه نوخطان

بر خاک بلا غلطند از سر همه پیکرها

فردا شه مظلومان در حیرت و در ماتم

از وحشت فرزندان وز حسرت یاورها

مایل به خیامش دل بریاد زن و فرزند

در رفتن خود عاجل از داغ برادرها

گاهی به حریمش رای گه سوی حرامی روی

دل بسته موقوفین تن جانب لشکرها

تا سر ز قدم خندان از شادی جانبازی

تا لب ز درون پر خون از خواری خواهر ها

خاطر ز طرب خالی تن از تعبش مملو

دل مضطرب از تشویش درماندن دخترها

بربند صفایی لب، دم درکش و خامش زی

صد قرن نیاری راند این راز به دفترها

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

0

14

شام عاشورا چو آن موج بلا

موج زن شد در زمین کربلا

آل بوسفیان «کذاب اشر»

عازم جنگ «ملیک مقتدر»

عترت طه به صد شوق و شعف

بهر جانبازی گرفته جان به کف

کفر و ایمان گشت یک جا روبرو

حق و باطل هر دو با هم جنگجو

اندر آن شب چون روز رستخیز

یک زنی دیدند زار و اشکریز

وه چه زن غم داده بنیادش به باد

بلکه غم او را غلام خانه‌زاد

غصه‌اش افزون و صبرش کم شده

در جوانی همچو پیران خم شده

خود یکی اشکش ز بی‌تابی هزار

دیده‌اش چون ابر نیسان قطره بار

اندر آن شب همچو بخت خود ز آه

کرده روز هر دو عالم را سیاه

شعله افشانی به شمع آموخته

یک جهان جان را به آهی سوخته

تیر آهش در کمان قد بره

گریه‌اش اندر گلو بسته گره

تر نموده ز آب چشمان خاک را

رفتی از مژگان خس و خاشاک را

خاره و خاری که در آن بادیه

بود در خاک زمین ماریه

جملگی را آن زن ژولیده مو

می‌نمودی اندر آن شب رفت و رو

کرد از وی حق‌شناسی این سئوال

کیستی تو ای زن افسرده حال؟

اندر این شب آه و افغانت ز چیست؟

جسجویت اندر اینجا بهر چیست

گفت: من خاتون اقلیم غمم

مالک الملک دیار ماتمم

نام من زهراست اندر خافقین

مادرم بر خسرو بی‌کس حسین

چون که فردا اوفتد از صدر زین

جسم مجروح حسینم بر زمین

ترسم اندر خاک چون شد مسکنش

گردد افزونتر جراحات تنش

می‌کنم در این دیار هولناک

این زمین را از خس و خاشاک پاک

زین حکایت بازشدن خون در دلم

گشت مشکل‌تر عزیزان مشکلم

بد ز روز آن شب محنت اثر

گوئیا خاتون محشر باخبر

کز سر زین زینت عرش اله

کرد جا اندر زمین کربلا

روسیاهی پیرهن برد از تنش

آن دگر عمامه آن یک جوشنش

خواهرش زینب دوان با اشک و آه

بی‌تامل کرد رو در قتلگاه

کرد چندی اندر آن هول هراس

در بر شمر ستمگر التماس

چون ز شمر سنگدل شد ناامید

نزد بن سعد لعین دون دوید

چون کسی بر بی‌کسی آرد پناه

دست‌ها بر سر بدان حال تباه

گفت ای شیطان پرست بی‌ادب

غیرتت کو آخر ای ننگ عرب

کرده‌ای جا ظالم بزیر چتر زر

یک زمان کن بر حسین من نظر

می‌کنند از تن سر او را جدا

پیش چشم من بخواری از قفا

نیست یارای نوشتن خامه را

مختصر کن (صامت) این هنگامه را

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریزمناجات ها و مصیبتهای حضرت زینب بعد از عاشورا حضرت زینب (سلام الله علیها)
قتلگاه امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

شاعرمیرزا محمد باقر صامت بروجردی

قالبمثنوی

سبک پیشنهادیروضه

زبانفارسی

0

28

برادرا دلم به رفتنت قرار ندارد

مرو که خواهر تو تاب انتظار ندارد

به درد بی‌کسی‌ام مبتلا مکن به فدایت

که خواهر تو کسی را در این دیدار ندارد

تو منع می‌کنی از گریه‌ام ولی نتوانم

دل شکسته‌ام از گریه اختیار ندارد

دلم ز وعده برگشتنت قرار نگیرد

چرا که گردش ایام اعتبار ندارد

به خیمه منتظر تو نشسته عابد بیمار

میان بستر تب غیر گریه کار ندارد

گرفتم آن که پس از تو رضا شود به اسیری

توان اینکه به اشتر شود سوار ندارد

سکینه را بنشان در کنار خویش زمانی

که تاب دوری باب بزرگوار ندارد

بده تسلی لیلی برای خاطر اکبر

که داغ دار و غریب است و غمگسار ندارد

مبر به جانب میدان علی اصغر خود را

که طفل طاقت پیکان آب دار ندارد

اگر به شام بود یا به کوفه یا مدینه

به هیچ وجه دل پر ز خون قرار ندارد

بکن سفارش طفلت رقیه بر پسر سعد

که تاب سیلی شمر ستم شعار ندارد

مرا اسیر یزید کردی و رفتی

مرو که دادرسی زینب فکار ندارد

شها شفاعت (صامت) نما بروز قیامت

که جز تو چشم به ابناء روزگارندارد

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریزمصائب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

شاعرمیرزا محمد باقر صامت بروجردی

قالبغزل

سبک پیشنهادیروضه,زبانحال

زبانفارسی

0

57

می کشد سنگ به دل ناله به کهسار امشب

که غزالان حرم گشته گرفتار امشب

طرفه شوری است در این پردۀ زنگار مگر

خیمۀ سبط نبی گشته نگونسار امشب

مانده در دست عدو قافلۀ راه حرم

رفته در خواب مگر قافله سالار امشب

سیل خون راه فرو بسته بسیاره مگر

که فرو مانده همی ناقه ز رفتار امشب

پرزنان ز آتش دل بضعۀ زهرای بتول

همچو پروانه بدور سر بیمار امشب

بانوان حرم عصمت و اعزاز عفاف

همه در فکر سر کوچه و بازار امشب

زینب زار در اندیشۀ بیداد سنان

غافل از حالت جمال جفاکار امشب

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

0

54

چون در آن دشت بلا افکند یار

کرد از بیگانگان خالی دیار

عاشر ماه محرم شامگاه

شد بمنبر باز شاه کم سپاه

یاورانش گرد او گشتند جمع

راست چون پروانگان بر دور شمع

خواهران شاه نظاره ز پی

چون بنات النعش بر گرد جدی

رو بیاران کرد و در گفتار شد

حقه یاقوت گوهر بار شد

بعد تحمید و درود آنشاه راد

گفت یاران مرگ رو بر ما نهاد

این حسین و این زمین کربلاست

سوی تا سو تیر باران بلا است

بوی خون آید از اینکهسار دشت

باز گردد هر که خواهد بازگشت

هر که او را تاب تیغ و تیر نیست

باز گردد پای در زنجیر نیست

این شب و ایندشت پهناور به پیش

باز گیرید ای رفیقان رخت خویش

کار این قوم جفا جو با من است

هر که جز من زینکشاکش ایمن است

من ز تنهائی نیم یاران ملول

واهلیدم اندر این دشت مهول

واهلیدم هین ز من یک سو شوید

راست زانو کامدید آن سو روید

واهلیدم اندرین دریای خون

تا کنم زانوی دریا سر برون

بسته ایم عهدی من و شاه وجود

واهلیدم تا روم آنجا که بود

شاد زی شاد ای زمین کربلا

این من و این تیر باران بلا

سوی تو با شوق دیدار آمدم

بردم اینجا بوئی از یار آمدم

آمدم تا جسم و جان قربان کنم

منزل آنسوتر ز جسم و جان کنم

آمدم تا دست و پا در خون کنم

کاینچنین خواهد نگار مهوشم

آمدم کز عهد در لب تر کنم

با لب خنجر حدیث از سر کنم

پس روید ای همرهان زین بزم زه

بزم جانان خلوت از اغیار به

لیک هر سو روی بیتابید ای فریق

دورتر رانید از این دشت سحیق

کانکه فردا اندرین دشت مهول

بشنود فریاد احفاد رسول

تن زند از یاری از خبث سرشت

در قیامت نشنود بوی بهشت

رفت بر سر چون حدیث شهریار

شد برون اغیار باقی ماند یار

عشق از اول سرکش و خوبی بود

تا گریزد هر که بیرونی بود

گفت یاران کای حیات جان ما

دردهای عشق تو درمان ما

رشتۀ جانهای ما در دست تست

هستی ما را وجود از هست تست

سایه از خور چون تواند شد جدا

با خود از صوتی جدا افتد صدا

زنده بیجان کی تواند کر ز بست

زندگی را بی تو خون باید گریست

ما بساحل خفته و تو غرق خون

لاو حق البیت هذا لایکون

کاش ما را صد هزاران جان بدی

تا نثار جلوۀ جانان بدی

گر رود از ما دو صد جان باک نیست

تو بمان ای آنکه چونتو پاک نیست

هین مران ای پادشاه را سنان

این سگان پیر را از آستان

در بروی ما مبند ای شهریار

خلوت از اغیار باید نی زیار

جان کلافه ما عجوز عشق کیش

یوسفا از ما مگردان روی خویش

ما به بیداری هوس گم نیستیم

ناز پرورد تنعم نیستیم

ما به آه خشک و چشم تر خوشیم

یونس آب و خلیل آتشیم

اندرین دشت بلا تا پا زدیم

پای بر دنیا و ما فیها زدیم

چون شهنشه دید حسن عهدشان

وان بکار جان سپاری جهدشان

پرده از دیدار یک یک باز هشت

جای شان بنمود در باغ بهشت

حوریان دیدند در وی صف بصف

سر برون آورده یکسر ار غرف

کاندرا که چشم بر راه تو ایم

مشتری روی چون ماه تو ایم

ای تو ما را ماه و ما برجیس تو

تو سلیمانی و ما بلقیس تو

ای سلیمان هین سوی بلقیس شو

همچو رامین در وثاق ویس شو

یوسفا باز آی از این زندان زفت

که زلیخا را شکیب از دست رفت

اندرا کز عشق مفتون توایم

گر چه لیلائیم و مجنون توایم

زان سپس شه خواند مردی را بپیش

بر کف او برنهاد انگشت خویش

شد روان زاندست آبی خوشگوار

جمله نوشیدند اصحاب کبار

اندر آنشب که شب عاشور بود

ماه تا ماهی سراسر شور بود

شاه دین در خیمه با اصحاب راد

در نیاز و راز با رب العباد

کوفیان در نقض آن عهد نخست

سرخوش از پیمانۀ پیمان سست

شمر دون سرمست صهبای غرور

شاه دین سرشار مینای حضور

پور سعد از ذوق ری سرگرم مست

شاه از اقلیم هستی شسته دست

زینب آن در دانه درج شرف

از دو چشم تر در افشان چون صدف

دیدۀ لیلی ز دیدار پسر

کرده دامن پر گل از لخت جگر

مادر قاسم ز بهر حجله گاه

کرده روشن شمعها از دود آه

شربت بیمار خون جام دل

شیر پستان از لب اصغر خجل

موضوعورود به کربلا امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان
شب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریز

شاعرنیر تبریزی

قالبمثنوی

سبک پیشنهادیروضه,نوحه

زبانفارسی

0

72

امشب شب وصالست روز فراق فرداست

در پردۀ حجازی شور عراق فرداست

امشب قرآن سعد است در اختران خرگاه

یا آنکه لیله البدر روز محاق فرداست

امشب زلاله رویان فرخنده لاله زاریست

رخسارهای چون شمع در احتراق فرداست

امشب نوای تسبیح از شش جهت بلند است

فریاد وا حسینا تا نُه رواق فرداست

امشب بنور توحید هرگاه شاه روشن

در خیمه آتش کفر دود نفاق فرداست

امشب ز روی اکبر قرص قمر هویداست

آسیب انشقاق از تیغ شقاق فرداست

امشب شگفته اصغر چون گل بروی مادر

پیکان و آن گلو را بوس و عناق فرداست

امشب خوشست و خرم شمشاد قد قاسم

رفتن بحجلۀ گور با طمطراق فرداست

امشب نهاده بیمار سر روی بالش ناز

گردن بحلفۀ غل پا در وثاق فرداست

امشب بروی ساقی آزادگان گشاده

بند گران دشمن بر دست و ساق فرداست

امشب نشسته مولا بر رفرف عبادت

پیمودن ره عشق روی براق فرداست

امشب شب عروجست تا بزم قاب و قوسین

هنگام رزم و پیکار یوم السباق فرداست

امشب شه شهیدان آمادۀ رحیل است

دیدار روی جانان یوم التلاق فرداست

امشب بگو ببانو یکساعتی بیارام

هنگامۀ بلا خیز مالا یطاق فرداست

امشب قرین یاری از چیست بیقراری

دل گر شود ز طاقت یکباره طاق فرداست

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریز

شاعرآیت الله محمدحسین غروی اصفهانی

قالبقصیده

سبک پیشنهادیروضه

زبانفارسی

0

77

شبی راد فرزند خیرالبشر

هیونی فرستاد سوی عمر

که ای کوفیان را سرانجمن

زلشگر بپیمای ره سوی من

بیا تا میان دو لشگر به هم

نشینیم و گوییم ازبیش وکم

فرستاده آمد به کردار باد

پیام شهنشه به دژخیم داد

عمر اندر آن تیره شام سیاه

سوی لشگر شاه پیمود راه

به همراه آن زشت تیره روان

تنی بیست ازکوفیان شد روان

پرستنده گان جای پرداختند

میان دو صف مسند انداختند

شهنشاه و سالار کوفی سپاه

نشستند باهم درآن جایگاه

تو با این شناسایی ازدشمنی

چرا با من این بد سگالی کنی؟

مرایار شو تا خداوندگار

تو را یارگردد به روز شمار

نه من پاک فرزند پیغمبرم؟

گل باغ شیر خدا حیدرم؟

زمن دست بردار تا زین دیار

شوم سوی یثرب زمین رهسپار

مکن زشت از جنگ من نام خود

بیندیش لختی زانجام خود

به شه پاسخ آورد آن پر فساد

که اندیشه دارم زابن زیاد

چو یار تو گردم کند با شتاب

مرا خانه ی زندگانی خراب

کشد کودک و بسته گانم امیر

کند دختران و زنانم اسیر

بدان بد گهر گفت دارای دین

که اندیشه کن از جهان آفرین

هر آنچ از تو گیرند دینار و زر

ببخشم تو را من از آن بیشتر

یکی خانه بخشم به یثرب زمین

تو را دلنشین همچو خلد برین

بدین سوی دارمت پاس از بدی

بدانسوی از کیفر ایزدی

عمر گفت: ازمیر کوفه دیار

فزون دارم اندیشه ای شهریار

چو دید آن خداوند گیتی پناه

که بدخواه را برده شیطان ز راه

بدو گفت: کای تیره مغز پلید

چنان خواهم از آنکه جان آفرین

که در بستر خواب بی سر شوی

دمی درجهان شادمان نغنوی

به قتلم ازآن کرده ای سخت پی

که شاید یزیدت دهد ملک ری

زخشم خدا برتو آید نهیب

هم از گندم ری شوی بی نصیب

چنین گفت با داور دین عمر

گر، از گندم ری نبینم ثمر

زکشت وی ام خوشه ی جو بس است

که این آرزو در دل هر کس است

چو گفت این، شهنشاه ازو روی تافت

عمر هم به لشگرگه خود شتافت

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریز

شاعرمیرزا احمد الهامی کرمانشاهی

قالبمثنوی

سبک پیشنهادینامشخص

زبانفارسی

0

49

گل گلبن فضل ابن نما

که دانش ازو دیده نشو و نما

زگفت هلال بن نافع سخن

چنین راند در نامه ی خویشتن

که رفت ازدهم شب چو یک نیمه بیش

بدم من نشسته به خرگاه خویش

دلی پر زدرد و لبی پر ز آه

زکردار آن مردم دین تباه

که رفتند و شه را نهادند فرد

همی گفتم و گریه کردم به درد

که بادا ز بخشایش کردگار

جدا جان آن مردم نابکار

کز اول ببستند پیمان به جهد

چو شد وقت یاری شکستند عهد

برفتند و درچنگ دشمن اسیر

نهادند شه را درین دار و گیر

دریغا که سلطان دین خوار ماند

پناه جهان بی مددگار ماند

درین حال بودم کز آن پهندشت

سپاهی به چشمم پدیدار گشت

گمانم که آن دشمن شاه بود

که بگذشت از پیش خرگاه زود

کشیدم سبک ازمیان تیغ خویش

گرفتم پس از دمان راه پیش

چو نزدیک کردم بدو راه را

بدیدم جمال شهنشاه را

که دارد به کف تیغ و با اشک و آه

خرامد ز بالا و پستی به راه

نماید نظر با دریغ و فغان

گهی بر زمین گاه بر آسمان

اشارت گهی کرد آن شاه دین

بدان تیغ و برجزوهای زمین

گرستی و گفتی که فردا به گاه

درآید چو خورشید زرین کلاه

دراینجا بریزید با درد و غم

زتن خون ما را به تیغ ستم

حریمم دراینجا شود دستگیر

همه ی ناز پرورده گانم اسیر

بود این شب آن شب که گفتا به من

ازین پیش پیغمبر (صل الله علیه و آله) ذوالمنن

شنیدم چو این زان شه ارجمند

نوا سوگوارانه کردم بلند

وزان انده و سوگواری همی

گرستم چو ابر بهاری همی

شهنشه چو بشنید افغان من

بدید آن جهان بین گریان من

بفرمود کای مویه گر کیستی؟

خروشان دراین شب پی چیستی؟

همانا هلالی؟بگفتم: بلی

هلالم ایا نور چشم علی (علیه السلام)

بفرمود: منما صدا را بلند

بکن گریه آهسته ای هوشمند

یک امشب عیال من آسوده اند

همه درسراپرده بغنوده اند

جز امشب به راحت نخواهند خفت

کزین پس به درد و غم آیند جفت

زبانگ تو ترسم هراسان شوند

زخواب اندر آیند و ترسان شوند

شنیدم چو این زان امام همام

بدو گفتم: ای سبط خیرالانام

شبی این چنین تار و دشمن فزون

چرا آمدستی ز خرگه برون؟

بفرمود آن پادشاه زمن

که فردا بود آخر عمر من

چو فردا برآید درخشنده مهر

به من خون کند گریه چشم سپهر

ببرند از تن همایون سرم

بسایند ازنعل اسبان برم

دراینجا بیفتم ز اسب رسول (صل الله علیه و آله)

کند مو پرشان به مرگم بتول (علیه السلام)

شبی را که چندی ازین پیش تر

به من وعده فرمود خیرالبشر

زآثار انجم به من گشت راست

که امشب همان شام درکربلاست

به دل هیچ باکی ندارم جز این

که فردا دراین دشت اندوهگین

نماید آل نبی را اسیر

همان کودکان مرا دستگیر

سپس با دم تیغ فرخنده شاه

زدی هرکجا بود خاری به راه

مرآن خارها را همه گرد کرد

به پستی درافکند با داغ و درد

بدو گفتم ای سبط خیرالانام

ازین خار کندن تو را چیست کام؟

بفرمود فردا چو من زین جهان

شوم میهمان نبی (صل الله علیه و آله) درجنان

گروهی که هستند بدخواه من

زنند آتش کین به خرگاه من

پراکنده گردند دراین زمین

همه اهل بیت رسول امین (صل الله علیه و آله)

از آن کندم این خارها را ز راه

که چون کودکانم به افغان و آه

سرو پا برهنه به صحرا روند

به خاشاک خار بیابان دوند

مبادا خلد نوک خار اندکی

به پای یکی نازنین کودکی

بگفت این و با اندوه و درد و غم

روان گشت از دشت اندر حرم

به دهلیز خرگاه شد من به پای

ستادم که آرم حراست به جای

چو لختی برآمد شهنشاه را

به بر خواند بانوی خرگاه را

ندانم که زینب چه از شه شنید

کز آن پرده بی پرده آوا کشید

همی گفت زار ای شه تاجدار

که هستی مرا ازپدر یادگار

برفتند یاران فریاد رس

تو ماندی دراین دشت بی دادرس

گروهی که هستند بر جا کنون

ندانم تو شان کرده ای آزمون؟

ویا روز چون شد چو یاران پیش

بگیرند ره سوی بنگاه خویش

نیم ایمن از یاوران تو من

که بس سست عهدند و پیمانشکن

هم اینان که هستند برجای باز

زنو آزمونشان کن ای سرفراز

چنین گفت چرخ دلیری هلال

چو بشنید م این گشتم آشفته حال

شدم دور از نزد خرگاه شاه

فشاندم به دستار خاک سیاه

برآورم از پرده ی دل خروش

چواصحاب را بانگم آمد به گوش

نمودند به گرد من انجمن

پژوهش گرفتند از حال من

بگفتند کاین آه و زاری زچیست؟

چه دیدی که چونانت با یدگریست؟

بگفتم که ای فرقه ی غمگسار

شما نیز بامن بگریید زار

که از ما سر بانوان جهان

هنوز است نا ایمن و بدگمان

نداند که از ما چه آید پدید؟

چو فردا زند تیغ تابنده شید

پراکنده گردیم چون دیگران

و یا برخی شه نماییم جان

سپارید راه این زمان همگروه

سوی خرگه شاه یزدان شکوه

به آیین پیمان و سوگند سخت

به جان و سرشاه پیروز بخت

دل بانو از خویش سازید پاک

نمانید کز ما بود بیمناک

چو این گفته شد سوی خرگاه شاه

چمیدند با ناله و اشک و آه

بگفتند کای دخت ضرغام دین

به جان و سر شاه با آفرین

زما پاکدل باش و آسوده حال

مده ره به دل رنج و بیم و ملال

همه یاور و بنده گان توایم

به درگه پرستنده گان توایم

چو آن دیگران بیوفا نیستیم

وگرنه در اینجا نمی زیستیم

شویم ارز بدخواه با خاک پست

زدامان شه برنداریم دست

سرو جان ما برخی جان اوست

دل جمله دربند پیمان اوست

کنون گرتو فرمان دهی بیدرنگ

بشوییم ازخون بدخواه چنگ

به آتش فرستی بسوزیم خویش

به آن افکنی پا گذاریم پیش

چو گفتار شان بانوی دین شنفت

دل داغدارش چو گل برشکفت

دعا کرد درحق ایشان بسی

سوی خرگه خویش شد هرکسی

درآن شب همه بانوان حرم

زده حلقه برگرد هم دل دژم

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریز

شاعرمیرزا احمد الهامی کرمانشاهی

قالبمثنوی

سبک پیشنهادیمدح و مرثیه

زبانفارسی

0

71

یکی داستان دیده ام جانگزای

ز گفت مهین دخت شیر خدای

که چون چند پاس از دهم شب گذشت

غمی سخت بر دل مرا چیره گشت

برون آمدم بی قرار از حرم

که کردار یاران شه بنگرم

ببینم چه جویند از نام و ننگ

چو فردا شود کار بر شاه تنگ

نخستین گرفتم سبک راه پیش

سوی خرگه دوده ی پاک خویش

بدیدم به خرگاه عباس در

شده انجمن دوده ی نامور

همه گرد فرخ سپهدار شاه

رده بسته چون اختران گرد ماه

همه سوی لاهوت معراجشان

گذشته ز خورشید و مه تاجشان

همه شمع مردی برافروخته

چو پروانه گان خویش را سوخته

شیندم که فرمود عباس راد

به خویشان نام آور پاک زاد

درین پهنه بهر چه کار آمدیم؟

برای چه با شهریار آمدیم؟

مرااین لشگر کشن و ساز و بنه

برآراسته میسره میمنه

چه جویند و بر چیست آهنگشان؟

چنین با که اندیشه ی جنگشان؟

نه از بهر پیکار شاه آمدند؟

ز دادار خود کینه خواه آمدند؟

یکی رای گرد آورید ای مهان

چو گردد ز خورشید رخشان جهان

زیاران فرخنده شه پیش تر

بیازید جان و فشانید سر

ممانید کانان نبرد آورند

نخستین ره رزم و کین بسپرند

مبادا پس ازما کهان و مهان

فسانه کنند این سخن در جهان

که هاشم نژادان پیروز جنگ

چو شد بر خداوندشان کارتنگ

به کشتن بدادند یاران خویش

ره رزم از آن پس گرفتند پیش

به جا شاه را دوده ی سرفراز

چرا با غلامانش باشد نیاز

جوانان هاشم نژاد این سخن

شنیدند چون از سر انجمن

ثنا را بدو گوهر افشاندند

ابو الفضل (ع) را آفرین خواندند

بگفتند: کای راد سالار شاه

ببینی تو فردا که در رزمگاه

چسان جنگ را پیشبازی کنیم

به جان بد اندیش بازی کنیم

نمانیم کز یاورانمان تنی

نخستین کند رزم با دشمنی

بفرمود بانو چو بشنیدم این

ز هاشم نژادان پاکیزه دین

از آن انجمن روی برکاشتم

سوی یاوران گام برداشتم

بدیدم به گرد حبیب انجمن

بزرگان اصحاب را تن به تن

بدان مهتران پیر گردن فراز

شنیدم که می گفت اینگونه راز

که فردا ز خاور چو خور سرزند

پی رزم شب پره لشگر زند

دو رویه شود کفر و دین از دوسوی

سواران به یکدیگر آرند روی

شما پیشی ای خیل آزاده گان

بگیرید بر هاشمی زاده گان

بود بنده را ننگ در بنده گی

که جوید پس از خواجه اش زنده گی

پس از ما چو مردان پژوهش کنند

مبادا که بر ما نکوهش کنند

که ماندند برجای یاران شاه

همی تا که شد دودمانش تباه

شنیدند یاران چو گفتار پیر

بگفتند کای پیر روشن ضمیر

چنین است اندیشه و رای ما

همین است آیین فردای ما

سرافراز بانو بدینگونه گفت:

که گوشم چو گفتار یاران شنفت

از آنجا سوی خرگه شهریار

چمیدم گشاده دل و شاد خوار

زاصحاب و از دوده ی نیکنام

سخن هر چه بشنیده بودم تمام

بگفتم به فرخ برادر همه

مرا گفت نوباوه ی فاطمه

کزانصار من بهتر انصار نیست

چو یاران من کس وفادار نیست

نه این شور اندر سر هرکس است

خدا را همین عشقبازان بس است

چنین چیره گان زیر دست من اند

که درع بر و تیر شست من اند

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریزمصائب از ولادت تا قبل عاشورا حضرت زینب (سلام الله علیها)
حبیب ابن مظاهر اصحاب امام حسین (علیه السلام)
مدح حضرت اباالفضل العباس (علیه السلام)

شاعرمیرزا احمد الهامی کرمانشاهی

قالبمثنوی

سبک پیشنهادیمدح و مرثیه

زبانفارسی

0

103

درآن شب جهانداور بی قرین

گهی دردعا بود وگه آفرین

گهی دشنه ی جان ستان تیز کرد

که فردا بدان دشنه جوید نبرد

گهی دل به مرگ جوانان نهاد

گهی چند بیتی زغم کرد یاد

که اف بر تو ای دهر ناسازگار

که دایم به نیکان بدت کینه کار

بسا تاجداران کشور فروز

بسا شهریاران پیروز روز

که گشتی تو از مرگشان شاد خوار

ایا بی وفا دهر ناسازگار

به کام عجوزی تو را چرخ گشت

بریدی سر پاک یحیی به طشت

سرمن هم اکنون بخواهی برید

که خوشنود گردد یزید پلید

چو خواهرش آن سوگواری بدید

یکی آه سرد ازجگر برکشید

بگفتا به افغان که ای تاجور

دهی امشب ازکشته گشتن خبر

مراکاش ازین پیش تر مرگ من

زخاک سیه کرده بودی کفن

زآل عبا جز تو بر همه رفته گان

تویی بخت بیدار آن خفته گان

تو هم خواهی ازما جدایی کنی

به دیگر جهان کد خدایی کنی

پس ازتو چه سازیم ما بیکسان

به این خردسالان و این نورسان

همی سوزدم دل که از چار سوی

ببسته است راه تو ای پاکخوی

تو را چاره ای نیست درکار خویش

به جز آنکه گیری ره مرگ پیش

بگفت این و افغان زدل برکشید

بزد دست برسر گریبان درید

بیفتاد ازپای و بیهوش شد

توگفتی که از پیکرش توش شد

به رخسار بانو شه کامیاب

ز مژگان برافشاند روشن گلاب

گل پژمریده ز بوی گلاب

شکفته شدوکرد نرگس پرآب

ز بی یاری خسرو نینوا

زهر بند او خاست چون نی نوا

چو دیدش چنان مویه گر شاه دین

بدو گفت: کای بانوی دل غمین

به پایان درآید چو این روزگار

نماند کسی زنده جز کردگار

یکی پند فرخ برادر پذیر

مرا هم چو جد وپدر رفته گیر

ز آنان نیم من فزون تر به فر

که کردند زین دار فانی سفر

چو رفتم من از این سرای سپنج

فزون شد تو را محنت و درد و رنج

گریبان مکن چاک و مخراش روی

پریشان مکن موی و آوخ مگوی

ز مژگان بریز اشک، لیکن بلند

مکن گریه ای خواهر مستمند

چو غم از دل پاک خواهر سترد

مراو را سوی خیمه ی خویش برد

خود آمد زنو سوی خرگه فراز

به پای اندر استاد بهر نماز

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریزمصائب از ولادت تا قبل عاشورا حضرت زینب (سلام الله علیها)

شاعرمیرزا احمد الهامی کرمانشاهی

قالبمثنوی

سبک پیشنهادیمدح و مرثیه

زبانفارسی

0

86

چو ازکار یاران بپرداخت شاه

بفرمود تا خیمه و بارگاه

پس و پشت هم برکنند استوار

که دشمن برایشان نیارد گذار

ودیگر یکی کنده فرمود شاه

بکندند برگرد آن خیمه گاه

مرآن کنده را پر زهیزم نمود

پس آنگه به فرزند فرخ سرود

که از یاوران سی سوار بکار

پیاده دو ده مرد هامون سپار

ببر با خود ای شیر دشت نبرد

به گرمی رسان سوی ماآب سرد

دمان شاهزاده سوی رود رفت

هم مشک ها کرد پر آب و تفت

سوی خرگه شاه شد بی گزند

به همراه یاران پیروزمند

شهنشه به یاران خود آب داد

سپس گفت: ای نامداران راد

بشویید ازین آب روشن دهان

که هست آخرین قوتتان درجهان

بسازید ازین آب غسل و وضو

بسایید پیش خداوند رو

بشویید رخت بر خویشتن

که باشد شما را به جای کفن

در آن شب گزین سبط شاه حجاز

گهی در دعا بود و گاهی نماز

گهی با خداوند خو راز راند

گهی نیز قرآن به آواز خواند

چو شد صوت قرآن آن شه بلند

سی و دو سرافراز پیروزمند

زلشگرگه دیو ناپاک هوش

بدان صوت دلکش نهادند گوش

تو گفتی که از عرش برزد ندا

بدان پاکزادان جهانبان خدا

غریوان همه سوی راه آمدند

به نزدیک خرگاه شاه آمدند

ابوالفضل نام آور ارجمند

به گوش آمدش بانگ سم سمند

برفت و بدید و بگفتا: که اید؟

دراین پهن هامون برای چه اید؟

بگفتند: کای داور سرفراز

به دیدار شاه است مارا نیاز

که تا در رهش جانسپاری کنیم

خدا را در این کار یاری کنیم

ازآنرو کز این لشگر نابکار

ندیدیم جز رامش و رود کار

ولی از سپاه شه دین به گوش

نیاید به جز صوت قرآن خروش

از آن مان درست آمد ای نامجوی

که حق با حسین است و یاران اوی

بمانید گفتا درین جایگاه

که گویم پیام شما را به شاه

برفت و به شه گفت و فرمود شاه

بگو تا درآیند در پیشگاه

که بامن مرا این فرقه ی حق پرست

ببستند پیمان به روز الست

ولیکن پیاده بدین سو همه

خرامند آهسته بین همهمه

کنند آن دلیران با داد و برد

برون از تن خویش ساز نبرد

که ترسم حریمم هراسان شوند

ز خواب اندر آیند و ترسان شوند

سپهبد پیام شه راستین

چو گفتا بدان نامداران دین

پیاده روان سوی شاه آمدند

همه با لبی عذرخواه آمدند

پذیرفتشان شاه یزدانشناس

بدان کارشان خواند لختی سپاس

همه باز ماندند درآن سپاه

که تا جان نمودند قربان شاه

موضوعشب عاشورا ، سخنان امام حسین ، سخنان حضرت زینب امام حسین (علیه السلام) ، کربلا و کاروان

گریز

شاعرمیرزا احمد الهامی کرمانشاهی

قالبمثنوی

سبک پیشنهادیمدح و مرثیه

زبانفارسی

0

111