آنـکـه دارد اخـتـصـاصـی تـاج او

از لــیــالـی لـیـلـة الـمـعـراج او

وه چـه مـعـراجی که عقل ذوفنون

از بــیــان آن نـمـی آیـد بـرون

وه چه معراجی که او را در صفات

عـقـل بـطلمیوس و جالینوس مات

چـشـم تـوحیدیش چون بینا نمود

مـدرک آن بـوعـلـی سـیـنا نبود

عقل مو بین پای ره بس تفته است

زین خدای آگاه آن کو رفته است

حــال او را آل او دانــنـد و بـس

بـعـد از آن عشاق دیگر هیچ کس

اهل دل زیـن نکته خوشتر بو برند

بـهتـر از مـا، پـی بـه حال او برند

کــردم ایــن مــطــلــب سـؤال از کـامـلـی

نــکــتــه دانــی عــارفــی صــاحـب دلـی

در شــریــعــت در طــریــقــت مـعـتـبـر

از دقـــایـــق وز حـــقـــایــق بــا خــبــر

گــوش حــالــش مــمــلــو از اسـرار غـیب

صـاحـب« عـلـم الـیـقـیـن » بی شک و ریب

کــز همــه شــبــها چــرا ای شـمـع خـاص

یـافـت آن یـک شـب بـه مـعـراج اختصاص

وز چــه آن تــاریــک شــب مــانـنـد بـدر

از همــه شــبــها فــزونــتــر شـد بـه قـدر

گـــفـــت ای ســـلــطــان اقــلــیــم ازل

شــــاهد مــــشـــهور حـــی لـــم یـــزل

آ ن بــه نــســبــت خــاتــم پـیـغـمـبـران

درة الــــتــــاج گــــرامــــی گــــوهران

کـــرد آن شــب گــرم آن هنــگــامــه را

تـــا دلـــیــل خــاص بــاشــد عــامــه را

تـــا کـــه بـــاشـــد از اصـــول دیـــن او

حـــجـــتـــی در شـــرع و در آیـــیــن او

ورنـــه او را از لـــعـــمـــرک تـــاج بــود

هر شــب او را لــیــلــة الــمــعــراج بــود

هر شــب از بــیــداری آن ســرزنــده بـود

هر شـب آن در حـلـقـه اش جـنـبـنـده بـود

هر شــب انــدر آســتــان بــا طــمـطـراق

حـــاضـــر از بـــهر ســـواری اش بـــراق

در قـــفـــای آن ســـرابـــیـــل صـــفــا

خــورده هر شــب شــاهد عــیــســی قـفـا

فــرش را هر شــب کـشـانـیـدی بـه عـرش

عــرش را هر شــب نـشـانـیـدی بـه فـرش

هر شــب او را شــاهدی غـیـبـی بـه پـیـش

هر شــب او را« نـزل لـاریـبـی » بـه پـیـش

هر شــب انــدر مــسـجـدالـاقـصـی بـه راز

مـــقـــتـــدای انـــبــیــا بــد در نــمــاز

هر شــب انــدر ســفــره آن شــمــع هدی

بــد شــریــک اش در غــذا دســت خــدا

هر شــب آن طــالــب در مــطــلـوب بـود

آن حــبــیــب انــدر بــر مــحـبـوب بـود

بــلــکــه از آن بــزم قــرب آن نـور پـاک

مـعـجـزی بـد رجـعـت ار کـردی بـه خـاک

حــکــمــتــی در رجــعــت آن نــور بـود

کـــز پـــی ارشـــاد مـــا مـــأمــور بــود

چـــون ز اوج قـــرب مـــی آمـــد فــرود

کــلــمــیــنــی یــا حـمـیـرا »مـی سـرود»

بــاز چــون مــجــمــوعــی آوردی مـلـال

بــرزدی بــانــگ» ارحــنــا یــا بــلــال»

گـــر نـــبـــد مـــأمــور ارشــاد از خــدا

کــی ز اصــل خــویــشـتـن گـشـتـی جـدا

گــر حــبــاب از بــحــر گـردد مـنـفـصـل

هم شـــود بـــا بــحــر آخــر مــتــصــل

نــور اگــر چــنــدی ز نــور افـتـد بـه دور

مــی کــنــد رجــعـت هم آخـر سـوی نـور

قــطــره گــر چــنــدی ز دریـا بـازگـشـت

آخــرش بــاشــد بــه دریــا بــاز گــشـت

در مــقــام نــســبــت از مــردار و قــنـد

هر کــســی را هر چــه بــایــد مــی دهنـد

هیـــچ دیـــدی طـــوطـــی مــردار خــوار

یــا کــنــد کـرکـس بـه قـنـدسـتـان گـذار

یــا شــود کــبــکــی بــه مــهمــانـی زاغ

یــا کــه جــغــدی همــدم طــاووس بــاغ

یــا کــه بــیــدی مــیــوه یـی آرد بـه بـار

یــا کــه دســتــی ســر بــر آرد از چـنـار

یــا لــئــیــمــی کــو نـمـایـد بـذل سـیـم

یــا جــوادی کــو کــنــد مــدح لــئــیــم

یــا کــه مــلــایــی شـود درویـش دوسـت

گــر شـود، مـی دان کـه هم درویـش اوسـت

ا ی زبــــان کــــرده مـــرا هر تـــار مـــو

مــن نــمــی گــویـم تـو مـی گـویـی بـگـو

تــو زبــان را مــی کــنــی تــعــلـیـم مـن

تــو بــیــان را مــی کــنـی تـسـلـیـم مـن

بــعــد از آن بــر ســر دیـگـر لـب گـشـود

کـــان شـــب او را لــیــلــه ارشــاد بــود

یـــعــنــی آن فــعــال کــل مــا یــریــد

خـــواســـت تـــا ورزد ارادت بــا مــریــد

از مــکــان بــر لــامــکـانـش بـرکـشـانـد

در حــریــم قــرب خــاصــش بـرنـشـانـد

در ارادت کــــرد او را خــــرقـــه پـــوش

خــلــعــت عـبـدیـت افـکـنـدش بـه دوش

مــاه خــود را تــا کــنــد پــایــنــده بـدر

اولـــش داد از عـــنـــایــت شــرح صــدر

گــفــتــش ای ســرحــلــقــه اهل رشــاد

ای تـــو را مـــا هم مـــریـــد و هم مــراد

آزمـــودســتــیــم مــا تــســلــیــم تــو

اســم اعــظــم مــی شــود تــعــلـیـم تـو

خــود رها کــردی بــه مــا واصــل شــدی

خــود شــدی مــا در لــبــاس بــیـخـودی

ا ی گـــرامـــی بـــنـــده شـــاکـــر مــرا

بـــا دو اســـم مـــن بـــشــو ذاکــر مــرا

هر دو در ذاتــنــد بــا اســم تــو جــفــت

اســمــشـان را بـا تـو مـی بـایـسـت گـفـت

آ ن یــکــی را خــوان خـفـی ویـن را، جـلـی

اولـــیـــن الـــلـــه و آن دوم عـــلـــی(ع)

از عــلــی بــهتــر نـدارم چـونـکـه دوسـت

لــاجــرم در رتــبــه همــنــام مـن اوسـت

زیـــن دو اســم پــاک اســتــمــداد کــن

خــلــق را بــا ایــن دو اســم ارشــاد کــن

ایـــن بـــه بـــاطــن مــورث امــداد تــو

و آن بـــه ظـــاهر بـــاعـــث امــداد تــو

زیــن دو اســم پــاک پــر کــن سـیـنـه را

صــیــقــلــی کـن زیـن دو اسـم آیـیـنـه را

تــا در آن آیــیــنــه بــیــنــی روی مــن

مــتــصــف گـردی بـه خـلـق و خـوی مـن

غــم مــخــور کـز ایـن دو اسـم دلـپـسـنـد

تــا قــیــامــت اســم تــو ســازم بــلـنـد

اشـــرف الــاســمــا نــمــایــم اســم تــو

قــبــلــة الــاشــراف ســازم جــســم تـو

مــشــرق و مــغــرب بــگــیــرد دیـن تـو

شــش جــهت را پــر کــنــد آیــیــن تـو

زیــن دوام بــهتــر ز اســمـا نـیـسـت اسـم

هر دو یـک گـنـجـیـنـه انـدر یـک طـلـسـم

دار همـــچـــون جـــان گــرامــی هر دو را

پــــوش از نــــادان و عــــامـــی هر دو را

آدم ار چــنــد انــدر ایـن ره مـو شـکـافـت

بــهره یــی زیـن« عـلـم الـاسـمـا »نـیـافـت

لــاجــرم مــحــروم مــانــد او از بـهشـت

وان مـــقــام خــاص را از کــف بــهشــت

بـــاز از جـــنــت نــگــشــت او بــهره ور

تـــا از آن اســـمـــا نــدادنــدش خــبــر

گــر کــه ایــن شـب را دلـارا گـشـت ذیـل

لــیــلــة الــواحــد بــود نــه الــف لــیـل

داســتــان اعــور و احــدب کــه نــیـسـت

یک شب است آن شب هزاران شب که نیست

پــس در آن شــب عــبـد را شـاکـر نـمـود

بــا دو اســم اعــظــمــش ذاکــر نــمــود

موضوعمعراج حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه و اله و سلم)

گریزمدح امیرالمومنین علی (علیه السلام)

شاعرعمان سامانی

قالبمثنوی

سبک پیشنهادیمدح

زبانفارسی